سازمان دهی فضا و مکان گزینی مراکز آموزشی (مدارس) در سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: شهرستان شاهین شهر و میمه)

نویسندگان

  • سید رامین غفاری دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، واحد شاهین شهر و میمه، دانشگاه پیام نور، اصفهان، ایران
  • نگار شعبانپور دانش‌آموخته کارشناسی ارشد سیستم اطلاعات مکانی، دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی، تهران، ایرانGIS
چکیده مقاله:

       تعادل در نظام توزیع فضایی خدمات یکی از مهم‌ترین مسائلی است که در سالیان اخیر توجه جغرافی­دانان و برنامه­ریزان را به خود جلب نموده است. در این میان خدمات آموزشی به‌ عنوان یکی از شاخص­های توسعه انسانی بعضاً با رشد جمعیت در سکونت­گاه­های روستایی هماهنگ و منطبق نبوده و از تفرق مکانی- فضایی متناسبی برخوردار نمی باشد. لذا این پژوهش که با هدف مکان­گزینی و ساماندهی بهینه توزیع خدمات آموزشی در 13 روستای واقع در شهرستان شاهین شهر و میمه از توابع استان اصفهان، به روش­ کتابخانه­ای (بهره گیری از منابع، تحقیقات مرتبط و پایگاه­­های اینترنتی) در دو مرحله زیر انجام شده است. در نخستین مرحله معیارهای مؤثر در مکان­یابی مراکز آموزشی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) توسط کارشناسان بر اساس اهمیت آن­ها وزن­دهی شد و سپس با فازی­ سازی و تلفیق لایه­­ها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پهنه مذکور جهت احداث مراکز آموزشی طبقه­­بندی گردید. در دومین مرحله از پژوهش پس از تعیین شاخص مرکزیت در خدمات آموزشی (ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان) به منظور تعیین ضریب هم بستگی بین دو پارامتر جمعیت و خدمات آموزشی، از مدل (رتبه- اندازه) استفاده شد. در ادامه تحقیق با لحاظ عوامل و مقتضیات مکانی- فضایی اقدام به پیش بینی جمعیت و آینده نگری در تخصیص و توزیع خدمات آموزشی به تفکیک نقاط روستایی مستقر در شهرستان شاهین شهر و میمه گردید. سرانجام نیز بر اساس یافته­های پژوهش تأسیس یا توسعه فضاهای آموزشی برای افق 1405 خورشیدی پیشنهاد گردید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مکان یابی مراکز بهینه توسعه سکونتگاه های روستایی در شهرستان قائم شهر (مطالعه موردی: دهستان کوهساران)

از آنجایی که یکی از مشکلات اساسی موجود بر سر راه توسعه پایدار روستایی گسیختگی سازمان فضایی و فقدان سلسله­مراتبی مناسب مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه ها شناخته شده است. در این پژوهش سعی شده است تا با مکان­یابی مراکز برتر روستایی و طراحی سلسله­مراتب مناسب سکونتگاهی و ایجاد یک انسجام و رابطه منطقی بین این مراکز بتوان روستاهای مرکز را جهت خدمات­رسانی مناسب به روستاهای پیرامونی و تابعه شناسایی ...

متن کامل

سازمان دهی فضایی مکان های عمومی در سکونتگاه های تپه ماهوری، نمونه موردی: تپه های سنندج

این مقاله در پی آن است که نقش تپه ها را در سازمان دهی فضایی شهر تپه ماهوری تبیین کند و در ادامه ظرفیت فضایی این عناصر را به عنوان مکان های عمومی در سنندج، توضیح دهد. مکان هایی دربردارنده هنجارهای مشترک فرهنگی که به طور منطقی و بر اساس کاراکتر طبیعی متعلق به عموم هستند و با حضور فعال آن ها کارکردها و معناهای پایدارتری می یابند. اما فرآیندهایی در طول تاریخ توسعه سنندج همواره موجب تقلیل یا حذف کار...

متن کامل

ارزیابی مکان گزینی فضاهای آموزشی ابتدایی با استفاده GIS و AHP (مطالعه موردی: شهرستان کارون)

مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش جمعیت در شهرهای ایران و به تبع آن رشد جمعیت دانش آموزی، احداث و احیای فضاهای آموزشی به عنوان یکی از کاربری اصلی باید مد نظر قرار گیرد. لذا اهمیت بررسی همه جانبه در خصوص چگونگی توزیع و توسعه فضاهای آموزشی و میزان تحقق پذیری آن‌ها بیش از بیش ضروری است، این مطالعه به بررسی ارزیابی مکان گزینی فضاهای آموزشی ابتدایی با استفادهGIS وAHP می‌پردازد. روش پژوهش: در این پژوهش ...

متن کامل

مکان گزینی مراکز انتظامی در نواحی حاشیه نشین (مطالعه موردی: شهر بومهن)

نواحی حاشیه نشین ، نواحی هستند که ویژگی های خاص ممتدی در ابعاد کالبدی، اقتصادی، محیطی، اجتماعی و فرهنگی را دارا هستند. این نواحی خودرو و بدون برنامه ریزی بوده و عموما به سبب وجود ویژگی های مطرحی از جمله چالش های اقتصادی ، گروه های جمعیتی ، مهاجرت ها ، بافت های بدون برنامه ریزی و ارگانیک از سطح امنیت پایینی برخوردار هستند و چالش هایی را در تامین امنیت برای نیروی انتظامی ایجاد کرده اند. شهر بومهن...

متن کامل

تحلیلی بر کیفیت مکان در سکونتگاه های روستایی شهرستان ممسنی (مطالعه موردی: بخش دشمن زیاری)

در ادبیات توسعه و رویکردهای وابسته به آن مبحث کیفیت زندگی و تلاش در جهت ارتقاء این شاخص در سطوح جوامع شهری و روستایی از اهمیت بسزایی برخوردار است. چه بسا که بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، خدماتی و زیست محیطی سکونتگاه­های انسانی در قالب افزایش کیفیت زندگی در این­گونه نواحی؛ نقش تعیین کننده­ای در پیشرفت و تعالی جامعه دارد. در این بین توجه به کیفیت «مکان» به­ویژه در نقاط روستایی که برپایی و روند گس...

متن کامل

نقش مدیریت محلی در توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی؛ (مطالعه موردی: شهرستان آران و بیدگل)

با وجود زمینه و پشتوانه‏های قانونی برای ایفای نقش مدیریت ‏محلی و مداخله در فرایند توسعة روستا و از جمله توسعه و گسترش فیزیکی سکونتگاه‌های روستایی، بررسی نقش‏آفرینی و میزان تأثیرگذاری مدیریت روستایی سطح خرد نیازمند کنکاش و تحقیق است. مقالة حاضر به ابعاد مختلف فرایند توسعة فیزیکی سکونتگاه‏های واقع در محدودة یک حوزة روستایی پرداخته‏ است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به‌لحاظ روش غالب تحقیق پیمایشی ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 39

صفحات  157- 170

تاریخ انتشار 2020-10-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023